Hamaika Bideko lankidea den Ricardo Tejada irakasleak, Espainiako gerraosteko saiakera exilikoari buruzko lan garrantzitsua argitaratu du. L’Essai en Espagne à l’ épreuve de l ‘exil et de la dictadure (1939-1976). La malle et la boussole, lan trinkoa, laurehun orrialde baino gehiagokoa, gaiaren benetako panoramika orokorra eskaintzen duena. Liburu honetan, Espainiako historia exilikoaren alderdi ezezagunaren eta […]
Estatu osoko 2.000 errefuxiatu baino gehiago abiatu ziren 1939ko abuztuaren 4an Txilera, Winnipeg kargaontzi frantsesean. Zeharkaldia (Pauillac, Frantzia – Valparaiso, Txile) Espainiako Errefuxiatuen Ebakuazio Zerbitzuak antolaketarekin egin zen, Pablo Neruda idazlearen laguntzaz. Neruda, Txileko kontsul berezia Parisen, Errepublikaren defendatzaile intelektual handienetako bat izan zen. Aurretik Amerikara milaka pertsona eraman zituzten beste itsasontzi batzuk izan ziren. […]
Jose Angel Ascunce irakasleak komentario honetan Cecilia G. de Guilarte eleberri hau nola sortu zen azaltzen digu eta, aldi berean, liburua ulertzeko zenbait gako literario aztertzen du. Jakina denez, eleberri honek “Erbestearen gaineko trilogia” osatzen du eta 2015ean argitaratu zen lehenengo aldiz. Comentario sobre “Los nudos del quipú”
Diktadurak masoneriaren aurka zabaldu zuen gorrotoa guztiz ezaguna da. Erabateko jazarkunde horren ondorio nagusia logia gehienen desagerpena izan zen. Talde haien partaide gehienak erailak, espetxeratuak edo, kasu onenean, erbesteko bideak hartzera behartuak izan ziren. Urtetako errepresio horren ondorio zuzena gaur egun pentsamendu mugimendu horren inguruan dagoen ezagutze falta da. Askotan ez dakigu ezta haien […]
Ezaguna da Cesar Arrondo irakasleak Amerikan zein Europan aurrera eramaten ari den euskal gaien eta arazoen lan dibulgatiboa. Egilearen kezka nagusietariko bat, zalantzarik gabe, gazteen formakuntza izan da eta hori da, alegia, liburu honen jatorria. “Hojas para la formación” (Formakuntzarako orriak) izenburupean Arrondok hogei gai desberdinak landu ditu, neurri eta formato desberdinetako proposamenak. Horien artean, […]
Buenos Airesko Ekin Euskal Argitaletxea berriro ere plazan dago, oraingoan Xabier Irujoren zuzendaritzapean. Benetan berri pozgarria. Garai berri honi hasiera emateko hiru liburu argitaratu dituzte, tartean Larraitz Ariznabarreta lankideak Maritun Ugalderi buruzko doktoreago tesia. Jarraian Larraitzek idatzitako komentarioa jaso egin dugu, liburuaren azalatik beretik: “El presente libro es parte de una tesis doctoral fruto de […]
1936ko gerraren ubera Orion izenburupean Iñaki Iturain Azpirozek Gipuzkoako kostaldeko herri txiki horretan Gerra Zibilean pairatu zituzten ondorioei buruzko monografikoa argitaratu du. Egileak azpimarratzen duenez, “Orio bi mila biztanle inguruko herri txiki bat zen. Uztailaren 18an militarrek emandako estatu kolpeak abiatutako gerrak lurrikara bortitz baten moduan astindu zituen hango herritarrak”. Ondorioak ia gaur egun arte […]
Cesar Arrondo irakasleak, gure elkarteko partaide ezaguna, Argentinako Laprida herriko euskaldunen historia txikia, eta aldi berean heroikoa, bildu du. 1899an, Laprida sortu zenean, han zeuden geure herrikideak eta aktiboki lagundu zuten proiektu berri hartan. Gaur egun, ehun urte baino gehiago igaro direnean, haien ordekoek lanean darraie Latinoamerikan euskal identitatearen defentsan. Arrondo irakaslearen ekarpen interesgarria zalantzarik […]
Epistolario de Pilar de Zubiaurre (1906-1970) Edizioa, hitzaurrea eta oharrak: Iker González-Allende. Woodbridge: Tamesis, 2014. xxvi + 414 or. ISBN 9781855662766. Liburu berri honetan 1906tik 1970arte intelektual bizkaitar honek idatzitako 188 gutun bildu dira. Pilar Zubiaurre (Garai, Bizkaia, 1884 – Mexiko hiria, 1970) intelektualak, Zubiaurre anaien ahizpa, bizitza osoan hispaniar munduko pertsonalitate ospetsu askori idatzi […]
Gasteizko Euskal Herriko Unibertsitatearen Mikaela Portillo eraikinean, «Max Aub: Testigantza, konpromisoa eta irudimena» izenburuperean idazle valentziarraren inguruko jardunaldiak egingo dira urriaren 15 eta 16an. Bi egunetan idazle horren inguruko ideia desberdinak landuko dira: biografia, obra, garrantzia… Sarrera irekia da, Hamaika Bide Elkarteak lagundu du Max Aub Fundazioak antolatzen duen ekimen honetan.
Valentziako Laberintos aldizkariak, bere 25. zenbakian, erbesteko aldizkariei buruzko dosier zabala argitaratu du, tartean José Ramón Zabala Agirre lankideak euskal erbesteari buruz idatzitako artikulu luze bat barne. «Euskal erbesteko aldizkarien panorama eguneratua (1936-1960 )» izenburupean, gaztelaniaz, gure kulturaren erbesteko pertsonalitateek nolabait parte hartu zuten argitalpenen zerrenda jaso du. Artikuluak, halaber, goiburu enblematikoenetako batzuk berreskuratzeko eta […]
Erbestearen filosofiarena izan zen Jose Angel Ascunce irakasleak garatutako esparru interesgarrietako bat. Eugenio Imatz, Kastor Narvarte, Teodoro Olarte, Federico Álvarez edo Juan David García Bacca bezalako figurak izan ziren bere analisien eta obren berreskuratzeko lanen helburu. Hori dela eta, Ricardo Tejada Université du Mans-eko (Frantzia) irakasleak, 2021ean, euskal erbestealdi filosofiko distiratsu hartako pertsona nagusiak bildu […]
Donostian 2021eko Kongresuan, «Erbesteko mitoak» izenekoan, María Bueno irakasleak «”Bere ahotsak zaurian kristalak uzten ditu” Federico García Lorca exiliado» testua aurkeztu zuen. Lan horretan, Lorcak euskal erbesteko egileen eta argitalpenen artean izan zuen eragina aztertzen du Granadako irakasleak. Zirkunstantzia desberdinengatik, testu hau ez zen zegokion tokian agertu, hau da, 1936-1939ko erbestearen mitoak liburuan. Ez dakigu […]
Liburu honek 2021eko azaroan egin genuen Kongresuan aurkeztutako ponentzia gehienak biltzen ditu. Lehen aldiz, liburua paperezko formatuan ez ezik, PDF formatuan ere zabaltzea erabaki dugu, hedapenak dakartzan posta-kostuak murrizteko. PDF honetan, liburuaren eduki guztiak eskura daitezke. Liburuaren edukia “Introducción a los mitos del exilio / Sarrera bat erbesteko mitoei”. Carmen Gil Fombellida y Jose Ramon […]
Liburu honek 2021eko azaroan egin genuen Kongresuan aurkeztutako ponentzia gehienak biltzen ditu. Lehen aldiz, liburua paperezko formatuan ez ezik, PDF formatuan ere zabaltzea erabaki dugu, hedapenak dakartzan posta-kostuak murrizteko. PDF honetan, liburuaren eduki guztiak eskura daitezke. Liburuaren edukia “Introducción a los mitos del exilio / Sarrera bat erbesteko mitoei”. Carmen Gil Fombellida y Jose Ramon […]
2019ko azaroan, Erbestea eta Humanitateak. Kulturaren ibilbideak kongresua antolatu genuen. Horren bidez, gerra zibila amaitu eta laurogei urtera, 1939an, gogoratu nahi genuen. Jose Angel Ascunceren heriotzak eta, ondoren, pandemiak liburu honen agerpena atzeratu zuen eta, 2021ean argitaratu bide zena, orain plazaratu izan dugu. Liburu honetan, gure ustez aurkeztutako txostenen artean interesgarrienak zirenak jaso dira. Testuak […]
2017an gure elkarteak Erbesteko zientziari buruzko nazioarteko batzarra antolatu zuen, gure taldeak antolatzen zuen hamabosgarrena. Helburua sarritan baztertuak izan diren ikerketa aldeak berreskuratzea zen, alboratuta izan diren pertsonalitate handien lanak eta biografiak balioan jartzea eta gizarteratzea. Proiektua abiatzeko oztopo handi bat genuen: taldeko partaide gehienok ez dugu zientzia alorreko formakuntza sakona eta hori zen, alegia, […]
Arturo Taracena Arriola Guatemala, la República Española y el Gobierno Vasco en el exilio (1944-1954) liburuaren egilea da. Lan horretan Taracenak 1944tik 1954ra bitartean Ertamerikako herrialdean erbesteratu errepublikanoen presentzia aztertu egin du, hau da, Juan José Arévalo eta Jacobo Árbenz presidenteen eskutik, Guatemalak bere lehen gobernu demokratikoak ezagutu zituen garaian. Egilearen arabera, ikerketa honen hasiera […]
Gasteizko Euskal Herriko Unibertsitatearen Mikaela Portillo eraikinean, «Max Aub: Testigantza, konpromisoa eta irudimena» izenburuperean idazle valentziarraren inguruko jardunaldiak egingo dira urriaren 15 eta 16an. Bi egunetan idazle horren inguruko ideia desberdinak landuko dira: biografia, obra, garrantzia… Sarrera irekia da, Hamaika Bide Elkarteak lagundu du Max Aub Fundazioak antolatzen duen ekimen honetan.
Zailtasun ugari izan arren, XVIII. Kongresua amaiera ona izan duela esan ahal dezakegu. Zailtasun ekonomiko handiekin bada ere, lau egunetan, hainbat erakunde eta unibertsitatetako adituek musikak, bere alderdi guztietan, erbesteratuen artean izan zuen garrantzitsua erakutsi digute. Hona hemen kongresuaren zenbait dokumentu grafiko.
Dagoeneko hasi da gure XVIII. Nazioarteko Kongresurako atzerako denbora kontaketa. Bertan, hogei irakasle eta artista baino gehiagok musikak errepublikar erbesteratuentzat izan zuen garrantzia eta garapena aztertuko dute. Gurekin izango ditugu Melina Burlaud, Lucy Duran, Samuel Diz, Faustino Aranzabal, Jon Bagues, Gasteizko Abesbatza Errepublikarra… Azaroaren 21etik 24ra, Gipuzkoako Foru Aldundian eta Donostiako Carlos Santamaria Liburutegian hitzaldi, […]
Aurten erbestearen inguruko XVIII. Kongresua egingo dugu, oraingo honetan musika ardatz hartuta. Ez da arlo honetara hurbiltzen garen lehen aldia, 2012an arte eszenikoen esparruan landu ahal izan baikenuen. Oraingo honetan, ordea, musika munduan eta erbestean zentratu nahi dugu. Musikak berak erbesteratu ez ezik, iheslariei laguntzeko funtzio garrantzitsua ere bete zuen. Kontzentrazio-esparruetan, Europatik alde egin nahi […]
